Diógenes sobre Protágoras 03

Diógenes Laercio sobre Protágoras

Parte de

Διογένης Λαέρτιος

Vidas y opiniones de los filósofos ilustres / Segunda Parte: La tradición Itálica / Libro IX: Los aislados y la Tradición Itálica (continuación) Eleatas, Abderitas, Escépticos

 

Πρωταγόρας [Protágoras] (c. 490 a.C.-420 a.C)

Liber IX, 54-5x; Protagoras

Πρῶτον δὲ τῶν λόγων ἑαυτοῦ ἀνέγνω τὸν Περὶ θεῶν, οὗ τὴν ἀρχὴν ἄνω παρεθέμεθα· ἀνέγνω δὲ Ἀθήνησιν ἐν τῇ Εὐριπίδου οἰκίᾳ ἤ, ὥς τινες, ἐν τῇ Μεγακλείδου· ἄλλοι ἐν Λυκείῳ, μαθητοῦ τὴν φωνὴν αὐτῷ χρήσαντος Ἀρχαγόρου τοῦ Θεοδότου. Κατηγόρησε δ᾽ αὐτοῦ Πυθόδωρος Πολυζήλου, εἷς τῶν τετρακοσίων· Ἀριστοτέλης δὲ Εὔαθλόν φησιν.

[55] [5] Ἔστι δὲ τὰ σωζόμενα αὐτοῦ βιβλία τάδε·

Τέχνη ἐριστικῶν,

Περὶ πάλης,

Περὶ τῶν μαθημάτων,

Περὶ πολιτείας,

[10] Περὶ φιλοτιμίας,

Περὶ ἀρετῶν,

Περὶ τῆς ἐν ἀρχῇ καταστάσεως,

Περὶ τῶν ἐν Ἅιδου,

Περὶ τῶν οὐκ ὀρθῶς τοῖς ἀνθρώποις πρασσο- [15] /μένων.

Προστακτικός,

Δίκη ὑπὲρ μισθοῦ,

Ἀντιλογιῶν α᾽ β᾽.

Καὶ ταῦτα μὲν αὐτῷ τὰ βιβλία. Γέγραφε δὲ καὶ Πλάτων [20] εἰς αὐτὸν διάλογον.

Φησὶ δὲ Φιλόχορος, πλέοντος αὐτοῦ ἐς Σικελίαν τὴν ναῦν καταποντωθῆναι· καὶ τοῦτο αἰνίττεσθαι Εὐριπίδην ἐν τῷ Ἰξίονι. Ἔνιοι <δὲ> κατὰ τὴν ὁδὸν τελευτῆσαι αὐτόν, βιώσαντα ἔτη πρὸς τὰ ἐνενήκοντα· [56] Ἀπολλόδωρος δέ φησιν ἑβδομήκοντα, σοφιστεῦσαι δὲ τεσσαράκοντα καὶ ἀκμάζειν κατὰ τὴν τετάρτην καὶ ὀγδοηκοστὴν Ὀλυμπιάδα.

[5] Ἔστι καὶ εἰς τοῦτον ἡμῶν οὕτως ἔχον·

Καὶ σέο, Πρωταγόρη, φάτιν ἔκλυον, ὡς ἄρ᾽ Ἀθηνέων

ἔκ ποτ᾽ ἰὼν καθ᾽ ὁδὸν πρέσβυς ἐὼν ἔθανες·

εἵλετο γάρ σε φυγεῖν Κέκροπος πόλις· ἀλλὰ σὺ μέν που

Παλλάδος ἄστυ φύγες, Πλουτέα δ᾽ οὐκ ἔφυγες.

[10] Λέγεται δέ ποτε αὐτὸν ἀπαιτοῦντα τὸν μισθὸν Εὔαθλον τὸν μαθητήν, ἐκείνου εἰπόντος, «Ἀλλ᾽ οὐδέπω νίκην νενίκηκα,» εἰπεῖν, «Ἀλλ᾽ ἐγὼ μὲν ἂν νικήσω, ὅτι ἐγὼ ἐνίκησα, λαβεῖν με δεῖ· ἐὰν δὲ σύ, ὅτι σύ.»

Γέγονε δὲ καὶ ἄλλος Πρωταγόρας ἀστρολόγος, εἰς ὃν [15] καὶ Εὐφορίων ἐπικήδειον ἔγραψε· καὶ τρίτος Στωικὸς φιλόσοφος.

Fragmento anterior

Ir al inicio

Libro IX, 54-5x; Protágoras

El primero de sus discursos que leyó en público fue Acerca de los dioses, cuyo principio hemos citado; leía en Atenas en casa de Eurípides o, según algunos, en la de Megaclides; otros dicen que en el Liceo, y por boca de su discípulo Arcágoras, hijo de Teódoto. Lo acusó Pitodoro, hijo de Policelo, uno de los Cuatrocientos; aunque Aristóteles dice que fue Evatlo.

[55] Los libros suyos que se han salvado son éstos:

Arte erística,

De la lucha atlética,

De las ciencias,

De la república,

De la ambición,

De las virtudes,

De lo que hay en el Hades,

De lo que no está bien hecho por los hombres,

Imperativo,

Proceso por el honorario,

Antilogías, dos libros.

Éstos son, pues, sus libros. También Platón escribió un diálogo sobre él. Cuenta Filócoro que, cuando se había embarcado a Sicilia, el barco naufragó, y que a eso alude Eurípides en el Ixión; y algunos afirman que murió en el viaje, tras haber vivido noventa años, [56] Apolodoro, sin embargo, dice que vivió setenta años, ejerció de sofista durante cuarenta y floreció en la Olimpiada octogésima cuarta X9X.1444-441 a.C. También sobre él hay unos versos nuestros, que son éstos:

Oído he, Protágoras, cuento de ti que en partiendo de Atenas

por el camino finaste, en años ya muy avanzado.

Pues resolvió expulsarte la villa de Cécrope, y salvo

de la ciudad de Atenea fuiste, mas no de Plutón X10X.2Ant. Pal. VII 130.

Se cuenta también que una vez, como reclamaba el honorario a Evatlo, su discípulo, y éste le dijo: «Pero aún no he ganado ningún pleito», le respondió: «Pero yo, si gano, como habré ganado, habré de cobrar; y si ganas tú, porque ganaste tú».

Hubo también otro Protágoras, astrónomo, al que Euforión escribió una oda fúnebre, y un tercero, filósofo estoico.

Fragmento anterior

Ir al inicio

Fuentes

Texto Griego

Edición de Miroslav Marcovich: Διογένης Λαέρτιος / Diogenes Laertius, Diogenis Laertii Viatae Philosophorum.Vol. I. Libri I-X, Berlin / New York: Walter de Gruyter, («Bibliotheca Scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana», n.º 1316), 2008, pp. 667-671.

Texto Castellano

Traducción de Luis-Andrés Bredlow (del texto antes mencionado de Marcovich) en Diógenes Laercio [Διογένης Λαέρτιος / Diogenes Laertius] Vidas y opiniones de los filósofos ilustres, Zamora: Lucina, 2010, pp. 346-348.

Fragmento anterior

Ir al inicio

Conversaciones en el Atrium Philosophicum

EN CONSTRVCCION

EN CONSTRVCCION

Fragmento anterior

Ir al inicio

Sidebar



error: Content is protected !!